مردان یونانی به‌طور متوسط درست پس از سن ۶۱ سالگی بازنشسته می‌شوند، درحالی‌که زنان یونانی قبل از رسیدن به ۶۰ سال کار را متوقف می‌کنند؛ بنابراین جای تعجب ندارد که یونان با افزایش سن بازنشستگی رسمی خود به ۶۷ سال در سال ۲۰۱۷ با اعتراض مردم مواجه شد. این بخشی از کاهش هزینه‌های دولت پس از فشار بر این کشور توسط سایر کشورهای اروپایی بود. بسیاری از مردم در اروپا نسبت به کمک به دولت یونان ابراز نارضایتی کردند درحالی‌که بسیاری از شهروندان این کشور در سنین پایین‌تر از متداول جهانی حقوق بازنشستگی می‌گرفتند. زنان و مردان بلژیکی رسما در ۶۵ سالگی بازنشسته می‌شوند، اما بیشتر مردم در سال‌های گذشته از طریق برنامه‌های بازنشستگی زودرس در سنین پایین‌تری بازنشسته می‌شدند و میانگین سنی تحقق یافته برای آقایان ۷/ ۶۱ سال و برای زنان این کشور ۶۰ سال بود. این طرح بازنشستگی سخاوتمندانه دولت در سال ۲۰۱۱ خاتمه یافت؛ به‌صورتی‌که سن بازنشستگی زودرس به ۶۲ سال افزایش یافت و کارگران مجبور بودند ۴۰ سال مشغول کار باشند. پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده سن بازنشستگی توسط دولت بالاتر رود و همین امر موجب اعتراضات مختلف در سطح کشور شود. دولت لهستان، با توجه به روند جهانی، اخیرا سن بازنشستگی خود را برای مردان از ۶۷ به ۶۵ و برای زنان به ۶۰ سال کاهش داد. در سال ۲۰۱۲ دولت سن بازنشستگی را افزایش داد و حزب عدالت این کشور بعد از مطرح کردن کاهش سن بازنشستگی مورد استقبال قرار گرفت.
سن بازنشستگی می‌تواند منعکس‌کننده بسیاری از مسائل در کشور باشد. مردان لهستانی غالبا سراغ بازنشستگی زودرس می‌روند و عموم آنها در سن ۶۲ سالگی بازنشسته می‌شوند که برای زنان این عدد ۶۰ است. میانگین سن بازنشستگی مردان در ایتالیا دقیقا پس از ۶۲ سالگی است؛ درحالی‌که زنان تا ۶۱ سالگی کار می‌کنند. اما مردان اداری و دولتی ایتالیایی می‌توانند تا ۶۶ سال و ۷ ماه نیز کار کنند که این عدد برای زنان یک سال زودتر است. اختلاف بر سر میزان سن بازنشستگی در چند سال اخیر بسیار بالا گرفته است و موافقان و مخالفان افزایش سن بازنشستگی نتوانستند به عدد مورد اجماعی برسند. سن بازنشستگی رسمی در اسپانیا به‌تدریج از ۶۵ به ۶۷ سال تا ۲۰۲۷ افزایش می‌یابد، اما به‌طور متوسط اسپانیایی‌ها در سن ۹/ ۶۱ (مردان در ۲/ ۶۲ و زنان ۶/ ۶۱) بازنشسته می‌شوند. دولت، تحت‌فشار سرمایه‌گذاران و نهادهای بین‌المللی قرار گرفته است تا مردم برای کاهش هزینه‌های عمومی، طولانی‌تر کار کنند. از طرفی اتحادیه‌ها نیز تهدید به اعتصاب می‌کنند تا زمانی‌که دولت تصمیم بگیرد که کارگران اگر حداقل ۳۸ سال مشارکت داشته باشند، بتوانند در ۶۵ سالگی بازنشسته شوند. زن و مرد در هلند در حال‌حاضر می‌توانند بعد از ۶۶ سال کار خود را رها کنند، اما میانگین سنی واقعی هلندی‌ها که کار را ترک می‌کند ۲۵/ ۶۳ است (۸/ ۶۳ سال برای مردان و ۷/ ۶۲ برای زنان). با این وجود، دولت به‌دلیل نگرانی از افزایش هزینه‌های جمعیت سالخوردگان، در سال ۲۰۲۱ به‌تدریج سن بازنشستگی را به ۶۷ سال افزایش خواهد داد. دولت همچنین در تلاش است تا شهروندان را برای کار طولانی‌تر ترغیب کند. مثلا برای آنکه انگیزه افراد بیشتر شود به افرادی که بالاتر از سن بازنشستگی هستند و مشغول به کارند پاداش می‌دهد. در آلمان زنان و مردان در حال‌حاضر می‌توانند حقوق بازنشستگی خود را در سن ۶۵ بگیرند، گرچه به‌طور میانگین آلمانی‌ها در سن ۵/ ۶۳ کار را متوقف می‌کنند. سیاستمداران قصد دارند در دهه‌های آینده با افزایش سن بازنشستگی به ۶۹ سال جمعیت سالمند آلمان را مدیریت کنند که البته تاکنون برنامه مشخصی برای این کار وجود ندارد. سن رسمی زنان و مردان دانمارکی برای بازنشسته شدن ۶۵ سال است، اما این امر به‌تدریج تا سال ۲۰۲۲ به ۶۷ افزایش می‌یابد.
سن بازنشستگی با میزان امید به زندگی ارتباط دارد. سن تحقق یافته برای بازنشسته شدن در دانمارک ۷/ ۶۳ سالگی است به این معنی که مردم بیش از یک سال زودتر بازنشسته می‌شوند تا بتوانند از برنامه بازنشستگی دانمارک بهره‌مند شوند. در چین میانگین سن بازنشستگی ۶۴ سال است که تقریبا ۱۰ سال دیرتر از سن رسمی برای خانم‌ها است. البته شهروندان می‌توانند در سن ۵۵ سالگی حقوق خود را به‌طور کامل دریافت کنند یا ممکن است به علت ناتوانی زودتر مشمول حقوق بازنشستگی شوند. در چین هم برنامه‌هایی برای افزایش سن بازنشستگی برای زنان و مردان به ۶۵ سال مطرح است. سن بازنشستگی در انگلیس در حال‌حاضر ۶۵ سال است و بیشتر افراد تا چند ماه قبل از گرفتن حقوق بازنشستگی می‌توانند کار کنند و میانگین سن بازنشستگی واقعی ۵/ ۶۴ است. زنان شاهد افزایش شدید بحث‌برانگیز در سن بازنشستگی خود از ۶۰ به ۶۵ سال در سه سال گذشته بودند. قرار است تا اکتبر سال ۲۰۲۰ با افزایش تدریجی به سن بازنشستگی به ۶۶ سال برسد. در حال‌حاضر مردان آرژانتینی می‌توانند در ۶۵ سالگی و زنان در ۶۰ سالگی بازنشسته شوند، البته به‌طور متوسط بیشتر بازنشستگان ۵/ ۶۴ ساله هستند، مادامی که حداقل ۳۰ سال مشارکت و خدمات داشته باشند. طرحی برای افزایش سن بازنشستگی مردان و زنان موجب اعتراضات خشونت‌آمیز در سال ۲۰۱۷ شد، اما توسط قانون‌گذاران تصویب شد. دولت همچنین به مردم پیشنهاد کرد که برای رسیدن به آستانه ۳۰ ساله باید تا زمانی که لازم باشد کار خود را ادامه دهند. رئیس‌جمهور آرژانتین، مائوریسیو مکری امیدوار بود که هزینه‌های عمومی را برای جلب حمایت سرمایه‌گذاران خارجی کاهش دهد. کانادایی‌ها می‌توانند مستمری دولتی را از ۶۵ سالگی بگیرند، مادامی که ۴۰ سال در این کشور زندگی کنند. میانگین سنی واقعی بازنشستگان با آن چه در قانون آمده است تفاوت چندانی ندارد به این صورت که افراد به‌طور کلی در ۷۵/ ۶۴ ساله بازنشسته می‌شوند که در مردان ۶۶ و در زنان ۵/ ۶۳ است. دولت قبلی برنامه‌ریزی کرده بود که بازنشستگی را تا سال ۲۰۲۳ به ۶۷ سال به تعویق بیندازد، اما نخست‌وزیر فعلی جاستین ترودو این اقدام را لغو کرد. سن بازنشستگی نروژ از دهه ۱۹۷۰ برای مردان و زنان ۶۷ سال بوده است، اما بیشتر مردان در سن ۴/ ۶۵ سالگی و زنان در ۱/ ۶۴ سالگی کار خود را متوقف می‌کنند. امروزه سن بازنشستگی برای حقوق بازنشستگی‌های مربوط به درآمد قابل‌انعطاف است و در حال حاضر هیچ برنامه‌ای برای بالا رفتن سن بازنشستگی وجود ندارد. در سوئیس میانگین سن بازنشستگی برای آقایان ۷/ ۶۵ و برای خانم‌ها ۳/ ۶۴ است که این میزان به‌طور متوسط ۶۵ سال است. می‌توان گفت تا حدی این سنین مطابق با سن رسمی بازنشستگی است که برای آقایان ۶۵ و برای خانم‌ها ۶۴ است. با این حال، حقوق بازنشستگی و سن بازنشستگی در سوئیس انعطاف‌پذیر است و حقوق بازنشستگی را می‌توان خیلی زودتر اما با مبلغ کمتری دریافت کرد. در رومانی سن بازنشستگی به‌طور میانگین ۶۵ سال است. این سن برای آقایان رومانیایی مطابق با سن رسمی است، درحالی‌که زنان می‌توانند چهار سال زودتر بازنشسته شوند و برخی از مادران حتی اگر معیارهای خاصی را رعایت کنند زودتر هم می‌توانند. با این حال، قرار است سن بازنشستگی زنان تا سال ۲۰۳۰ به‌تدریج به ۶۳ سال افزایش یابد. بیکاری زیاد، مهاجرت قابل‌توجه و بازنشستگی گسترده در اوایل دهه ۱۹۹۰، رومانیایی را در مسیر اصلاحات قرار داده است. زن و مرد در ایرلند می‌توانند مستمری خود را از ۶۶ سالگی بگیرند و در حالی بیشتر مردان در ۶۶ ساله بازنشسته می‌شوند که زنان به‌طور متوسط زودتر از ۲/ ۶۴ سالگی کار را ترک می‌کنند.
قرار است سن بازنشستگی از سال ۲۰۲۸ به ۶۸ سال افزایش یابد که یکی از بالاترین سن‌های بازنشستگی در جهان است. دولت همچنین اخیرا سن بازنشستگی کارمندان دولت از را از ۶۵ به ۷۰ افزایش داده و به افرادی که در این مشاغل هستند این اجازه را می‌دهد که در صورت تمایل به کار خود ادامه دهند. به طور متوسط، مردان پرتغالی در ۶/ ۶۹ سالگی بازنشسته می‌شوند، درحالی‌که زنان در ۶/ ۶۵ سالگی کار را ترک می‌کنند. به‌طور رسمی زنان و مردان می‌توانند با ۶۶ سال و ۳ ماه کار بازنشسته شوند، هرچند این میزان تا سال ۲۰۲۹ به ۶۷ نفر افزایش می‌یابد. طول مدت سن بازنشستگی از سال ۲۰۱۱ به‌دلیل افزایش امید به زندگی و فشار برای پس‌انداز رو به افزایش است. ایسلندی‌ها طولانی‌ترین امید به زندگی در کره زمین را دارند، اما با این حال باید تا ۶۷ سالگی کار کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که ایسلندی‌ها برخلاف بسیاری از کشورهای دیگر، با اینکه اکثر پس‌انداز آنها صرفا برای دوران بازنشستگی است اما اکثر آقایان تا ۷۰ سالگی خود و زنان تا ۶/ ۶۶ سالگی مشغول به کار هستند. یعنی می‌توان گفت که به‌طور متوسط ایسلندی‌ها بیشتر از آنچه باید رسما کار کنند کار می‌کنند. سن بازنشستگی رسمی در نیوزیلند وجود ندارد، اما پرداخت حقوق بازنشستگی از ۶۵ سالگی شروع می‌شود. به‌طور متوسط، زن و مرد در سن بالاتر از ۶۵ سال کار می‌کنند و زنان تا ۶۷ سالگی و مردان تقریبا تا ۷۰ سالگی کار می‌کنند. برنامه‌هایی برای افزایش سن بازنشستگی به ۶۷ سال در اواخر دهه ۲۰۳۰ وجود دارد. همچنین پیش‌بینی می‌شود قوانین اقامت برای دریافت حقوق بازنشستگی در کشور تغییر کند؛ به‌طوری‌که مستمری‌بگیران لازم است حداقل ۲۰ سال در این کشور زندگی کنند، نه مانند گذشته که ۱۰ سال پیش از این بود. شاید تعجب‌آور نباشد که شهروندان ژاپن حدودا تا ۷۰ سالگی کار می‌کنند، زیرا امید به زندگی ژاپن در بین بالاترین‌ها در جهان است و این کشور در حال حاضر یکی از پیر‌ترین جمعیت‌ها را دارد. در واقع شهروندان مجاز به گرفتن مستمری خود در سن ۶۲ سالگی هستند، اما مردان اغلب تا ۷۰ سالگی و زنان تا ۳/ ۶۹ سالگی مشغول به کار هستند. اکنون دولت قصد دارد مزایایی به افرادی که در سنین بالا مشغول به کار هستند اختصاص دهد. کره جنوبی طولانی‌ترین عمر کاری یعنی ۷۳ سال را دارد. زنان و مردان هر دو به‌طور متوسط ۱۳ سال بیشتر از سن رسمی بازنشستگی یعنی ۶۰ سال کار می‌کنند. در این کشور نه به‌دلیل امید به زندگی طولانی، بلکه به‌دلیل فقر مردم این گونه کار می‌کنند. تقریبا نیمی از شهروندان بالای ۶۵ سال اکنون در فقر نسبی زندگی می‌کنند، به این معنی که مجبورند در سر کار بمانند تا بتوانند هزینه‌های خود را پوشش دهند.
روزنامه دنیای اقتصاد- شماره خبر: ۳۶۱۲۵۲۰